Veel conflicten hebben hun oorsprong in de communicatie. Zowel in de werksfeer, relationeel als bij vriendschappen spelen soms situaties waarbij er sprake is van kleine of grote irritaties als gevolg van communicatie. Veel irritaties ontstaan doordat de ‘zender’ van een bericht iets anders bedoelde dan de ‘ontvanger’ ervaart. Hierbij speelt dat emoties de interpretatie van een ‘boodschap’ beïnvloeden. Over effectieve communicatie is veel te schrijven, te leren en toe te passen. Hieronder volgen een aantal makkelijke ezelsbruggetjes.
Miscommunicatie, wanneer?
Miscommunicatie kan zich zowel verbaal (woorden) als non-verbaal (gezichtsuitdrukking, schouders ophalen) voordoen. Daarnaast is het huidige digitale tijdperk, met veel snelle tekst-communicatie, juist niet altijd het beste medium voor effectieve communicatie. Bij tekstberichten is het namelijk niet duidelijk hoe de ‘zender’ iets zegt (toon, klemtoom, serieus of niet), waarbij de ‘ontvanger’ dus de boodschap anders kan ontvangen. De ‘ontvanger’ kan geïrriteerd door het bericht raken, terwijl de ‘zender’ zich van geen kwaad bewust is, omdat deze het niet zo heeft bedoeld. Mogelijk volgt hieruit een discussie of het redelijk/terecht is dat de ‘ontvanger’ geïrriteerd is geraakt en hier de ‘zender’ op heeft aangesproken. Of bijvoorbeeld een discussie over de manier waarop de ‘ontvanger’ hierop heeft gereageerd.
Effectieve communicatie is vooral veel oefenen, omdat er vaak bij mensen en in onderlinge relaties vaste patronen zijn die alleen maar doorbroken kunnen worden door bewust ander gedrag eigen te maken. Hieronder een aantal makkelijke ezelsbruggetjes voor basistips.
Laat OMA thuis, neem ANNA mee
Laat OMA thuis staat voor: Oordelen, Meningen, Aannames.
Neem ANNA mee staat voor: Altijd Navragen, Nooit Aannemen.
Het (ongevraagd) aannemen hoe iets voor iemand is, of hoe iemand iets heeft bedoeld is met stip een veroorzaker van veel miscommunicatie. We zijn namelijk o.a. sterk geneigd om in te vullen vanuit onze eigen visie/interpretatie en hoe wij iets zouden aanpakken of voelen. Hierdoor gaan we er vaak van uit dan een ander net zo denkt/voelt/reageert zoals wijzelf doen. Dit gaat vaak zo automatisch, dat pas bij bewust observeren duidelijk wordt hoe vaak dit plaatsvindt. Het is pas helaas vaak duidelijk als er een irritatie of conflict door ontstaat.
Neem niet zomaar aan hoe iemand iets heeft bedoeld, zeker niet als het gevoelig ligt. Er kan beter even gecheckt worden hoe iemand het bedoeld heeft, dan onnodig hier een eigen negatieve interpretatie aan geven.
Smeer met NIVEA
NIVEA staat voor : Niet Invullen Voor Een Ander.
Net als (onnodig en/of onjuist) oordelen en aannemen, kan invullen een grote valkuil zijn in de communicatie. Hoe vaak is er een irritatie geweest waarin sprake was van: “maar ik ging er eigenlijk van uit dat jij … “? Hierbij wordt blijkbaar ingevuld hoe de ander zou hebben gedacht of gevoeld, vaak omdat men er van uit gaat dat de ander hetzelfde denkt/voelt of omdat dit verwacht/gehoopt wordt.
Niet zomaar invullen voor een ander, zeker niet als het gevoelig ligt, is belangrijk voor effectieve communicatie. Net als bij de vorige tip kan de boodschap beter gecheckt worden dan dat door verkeerde invulling de communicatie escaleert.
Gebruik LSD
LSD staat voor: Luisteren, Samenvatten, Doorvragen.
Als iets belangrijk is, of belangrijk genoeg om het goed te begrijpen, is LSD een goede tip. Door zorgvuldig te luisteren naar wat iemand zegt, wordt vaak de boodschap beter begrepen. Door samen te vatten en te vragen of deze samenvatting klopt, kan duidelijk worden of de boodschap goed is begrepen of kunnen eventuele onduidelijkheden weggenomen worden.
Communicatie tijdens en na de scheiding
Hoewel men vaak (al dan niet met pijn) inziet dat scheiden de beste optie is, kunnen tijdens dit proces van scheiden, en ná de scheiding, veel (nieuwe) communicatieproblemen ontstaan. De emotie die met een scheiding samengaat is vaak heftig en verschilt regelmatig per persoon, waardoor ook sneller communicatie anders zal worden gehoord, beleefd en bedoeld.
Bij Wender Mediation begeleiden we als geregistreerd MfN-registermediator professioneel alle stappen van de (echt)scheidingsprocedure waarbij we zorgen dat jullie belangen niet door miscommunicatie ondergesneeuwd zullen raken. Daarbij begeleiden we bij het opstellen van een helder, overzichtelijk ouderschapsplan en echtscheidingsconvenant waarbij ook oog is voor het voorkomen van miscommunicatie in de toekomst.